ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Ἀ­ριθμ. Πρωτ. 2503

Ἀ­ριθμ. Δι­εκπ. 1553

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 

ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

ΑΡ. 31

Πρός

Τόν Ἱ­ε­ρόν Κλῆ­ρον

καί τόν εὐ­σε­βῆ λα­όν

τῆς κα­θ’ ἡ­μᾶς Ἱ­ε­ρᾶς Μη­τρο­πό­λε­ως

« ἰ­δού γάρ εὐ­αγ­γε­λί­ζο­μαι ὑ­μῖν χα­ράν με­γά­λην, 

ἥ­τις ἔ­σται παν­τί τῷ λα­ῷ, ὅ­τι ἐ­τέ­χθη ὑ­μῖν σή­με­ρον σω­τήρ,

ὅς ἐ­στι Χρι­στός Κύ­ριος » (Λου­κᾶ β΄, 10-11)

Χρι­στια­νοί μου! 

Σή­με­ρα ἕ­νας ἄλ­λος δρό­μος ἀ­νοί­γε­ται ἐ­νώ­πιόν μας, ἕ­νας ἄλ­λος δρό­μος, ὄ­χι ἀν­θρώ­πι­νος, ὄ­χι δρό­μος φι­λο­σο­φί­ας. Σή­με­ρα ἀ­νοί­γε­ται ἡ ὁ­δός, ἡ ζω­ή καί ἡ ἀ­λή­θεια. Ἕ­ως ἐ­κεῖ πού μπο­ρεῖ νά φθά­σει ὁ ἄν­θρω­πος μέ τήν λο­γι­κή καί τό μό­χθο τῆς ψυ­χῆς του, ἔ­φθα­σαν οἱ ἀρ­χαῖ­οι σο­φοί. Σή­με­ρα ὁ­μι­λεῖ ἕ­να ἄλ­λο πνεῦ­μα, ὑ­πε­ρού­σιο, ὄ­χι ἀν­θρώ­πι­νο πνεῦ­μα, ἀλ­λά πνεῦ­μα Θε­οῦ.

Ἡ χαρ­μό­συ­νη βε­βαί­ω­ση, ὁ εὐ­αγ­γε­λι­σμός, πού προ­σφέ­ρε­ται ἀ­πό τήν Βη­θλε­έμ στήν ἀν­θρω­πό­τη­τα, εἶ­ναι ὅ­τι, ἄν ἀλ­λά­ξει γνώ­μη ἀ­πό μέ­σα της, ἄν ἀ­κο­λου­θή­σει τόν δρό­μο τοῦ Ἑ­νός, θά λυ­τρω­θεῖ, για­τί ὁ Ἕ­νας αὐ­τός ἔρ­χε­ται νά ἀ­να­παύ­σει, νά λυ­τρώ­σει. Εἶ­ναι εἰ­ρη­νο­ποι­ός ἐ­κεῖ­νος ὁ Ἕ­νας, για­τί αἵ­ρει τά χά­σμα­τα με­τα­ξύ τῶν ἀν­θρώ­πων∙ προ­παν­τός μέ τήν εἰ­ρή­νη Του αἴ­ρει τό με­γά­λο χά­σμα τῆς ψυ­χῆς, τόν αἰ­ώ­νιο δι­χα­σμό τῆς ψυ­χῆς, τήν ἁ­μαρ­τί­α. Ἐ­δῶ πρό­κει­ται νά τα­κτο­ποι­η­θεῖ τό ἐ­σω­τε­ρι­κό τοῦ πνεύ­μα­τος μέ τήν λο­γι­κή, νά λυ­θοῦν οἱ λο­γι­κές ἀμ­φι­βο­λί­ες πού ἀ­νοί­γον­ται μέ τήν θε­ω­ρη­τι­κή ἔ­ρευ­να∙ ἐ­δῶ, τώ­ρα, θά εὕ­ρει γα­λή­νη ὅ­λη ἡ ὑ­πό­θε­ση τοῦ ἀν­θρώ­που. Πρό­κει­ται τώ­ρα γιά τήν ἀ­πο­κα­τά­στα­ση τῆς ἑ­νό­τη­τος τοῦ ἀν­θρώ­που, ἀ­πο­κα­τά­στα­ση τοῦ ἀν­θρώ­που ὡς ὄν­τος πνευ­μα­τι­κοῦ.

Ὁ Ἕ­νας λοι­πόν, πού ἔρ­χε­ται καί κα­λεῖ τούς ἀν­θρώ­πους καί θέ­λει νά τούς ἀ­να­παύ­σει καί νά τούς λυ­τρώ­σει, δέν ἐ­πι­δι­ώ­κει νά τούς με­τριά­σει τά κοι­νά βά­σα­να τῆς ζω­ῆς, ἔρ­χε­ται νά τούς δώ­σει ἀ­νά­παυ­ση, ὄ­χι ἀ­πό θνη­τούς, κοι­νούς, πό­νους - αὐ­τοί θά μεί­νουν - ἀλ­λά ἀ­πό τόν ἕ­να, πα­ναν­θρώ­πι­νο πό­νο, ἀ­πό τόν πό­νο τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, ἀ­π’ αὐ­τό τό χά­σμα τῆς ψυ­χῆς, τήν πλά­νη, πού ἐ­νώ­πιόν της μέ­νει ὁ ἄν­θρω­πος ἄ­ναυ­δος. Ἡ συ­νεί­δη­ση τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, ἡ συ­νεί­δη­ση γιά τήν ἀ­τέ­λεια καί τήν πλά­νη τήν ἀν­θρώ­πι­νη, τήν πλά­νη τῆς ἀ­το­μι­κῆς ψυ­χῆς, εἶ­ναι ἀ­πα­ραί­τη­τη προ­ϋ­πό­θε­ση γιά τήν ἐ­πι­στρο­φή. Γιά νά ἀλ­λά­ξει ὁ ἄν­θρω­πος ἀ­πό μέ­σα του γνώ­μη, νά με­τα­στρα­φεῖ ἀ­πό τό βά­θος, πρέ­πει νά συλ­λά­βει κα­λά τήν θνη­τό­τη­τά του καί τήν ἁ­μαρ­τω­λό­τη­τά του. Ὁ ἄν­θρω­πος πά­σχει για­τί ἁ­μαρ­τά­νει, πά­σχει για­τί βά­ζει μι­κρούς σκο­πούς στή ζω­ή του, ἐ­νῶ ὁ με­γά­λος σκο­πός εἶ­ναι νά συλ­λά­βει τήν πνευ­μα­τι­κό­τη­τά του. Γιά νά τό ἐ­πι­τύ­χει πρέ­πει προ­η­γου­μέ­νως νά συ­νει­δη­το­ποι­ή­σει τήν πλά­νη του, τήν ἁ­μαρ­τί­α του, τό σκόρ­πι­σμα τοῦ ἑ­αυ­τοῦ του μέ­σα στά θνη­τά καί τά ἐγ­κό­σμια. Αὐ­τό τό σκόρ­πι­σμα τοῦ ἑ­αυ­τοῦ του εἶ­ναι ἡ ἀ­πώ­λειά του. Γιά νά γυ­ρί­σει λοι­πόν, πρέ­πει νά γυ­ρί­σει στόν Χρι­στό, στόν Ἕ­να, σ’­Αὐ­τόν πού δέν τόν ἀ­πο­δι­ώ­χνει, ἀλ­λά τόν δέ­χε­ται. Ὁ Ἕ­νας, γιά τόν Ὁ­ποῖ­ο δέν εὑ­ρέ­θη στήν Βη­θλε­έμ «τό­πος ἐν τῷ κα­τα­λύ­μα­τι», ἀ­νοί­γει τήν ἀγ­κά­λη Του νά δε­χθεῖ ὅ­λους. Ὅ­λους μα­ζί καί τόν κα­θέ­να χω­ρι­στά. Δέν εἶ­ναι ἐ­δῶ ἄλ­λο ὁ λό­γος καί ἄλ­λη ἡ πα­ρου­σί­α ἐ­κεί­νου τοῦ Ἑ­νός, ἀλ­λά λό­γος καί πα­ρου­σί­α εἶ­ναι τό ἴ­διο∙ ὁ λό­γος ἐ­δῶ εἶ­ναι ἄ­με­σος. Ὁ ἄν­θρω­πος κα­λεῖ­ται ἐ­δῶ νά γνω­ρί­σει καί νά ἀ­να­γνω­ρί­σει τόν ἑ­αυ­τό του ἐν Θε­ῷ. Ἐ­κεῖ μέ­σα εἶ­ναι τό αἰ­ώ­νιο ρί­ζω­μά του. Καί ὁ Θε­ός θέ­λει ὅ­λοι οἱ ἄν­θρω­ποι νά σω­θοῦν, γι­’­αὐ­τό «ἐ­τέ­χθη ἡ­μῖν σή­με­ρον Σω­τήρ». 

Τό πρό­σω­πο τοῦ Ἑ­νός, ἡ ἱ­στο­ρι­κή του πα­ρου­σί­α, αὐτή ἀνοίγει τόν ἄλ­λο δρό­μο, ὄ­χι ἀν­θρώ­πι­νο, ἀλ­λά τόν δρό­μο τοῦ Θε­οῦ. Τό πλή­ρω­μα τοῦ χρό­νου, τό ἀ­πό­λυ­το, εἶ­ναι ἐ­κεῖ­νος ὁ Ἕ­νας. Ἐ­δῶ ἔγ­κει­ται τό με­γα­λεῖ­ο τῆς θεί­ας ἐ­ναν­θρω­πί­σε­ως: οἱ ἄλ­λοι ἀ­νοί­γουν δρό­μο σχε­τι­κό, δρό­μο ἀν­θρώ­πι­νο, ὅ­που ὁ ἄν­θρω­πος μέ­νει ἄν­θρω­πος καί ὁ Θε­ός μέ­νει Θε­ός. Ἐ­δῶ ὅ­μως ὁ Θε­ός γί­νε­ται ἄν­θρω­πος, ἐ­ναν­θρω­πί­ζε­ται, γιά νά γί­νει ὁ ἄν­θρω­πος κα­τά Χά­ριν Θε­ός. Τό πε­πε­ρα­σμέ­νο καί τό ἄ­πει­ρο μπαί­νουν τώ­ρα σέ μιά ἐ­λεύ­θε­ρη σχέ­ση με­τα­ξύ τους, ἡ ἐ­ναν­θρώ­πι­ση ση­μαί­νει ἀ­κρι­βῶς αὐ­τή τήν ἀ­πει­ρο­δύ­να­μη σχέ­ση τοῦ ἀ­πεί­ρου μέ τό πε­πε­ρα­σμέ­νο, τοῦ Θε­οῦ μέ τόν κό­σμο, τοῦ Χρι­στοῦ μέ τήν ἀν­θρω­πό­τη­τα.

Ἡ συ­νάν­τη­ση καί ἡ σχέ­ση αὐ­τή γί­νε­ται τώ­ρα∙ «ἐ­τέ­χθη σή­με­ρον». Ἡ πα­ρου­σί­α, ἡ ζω­ή καί ὁ λό­γος τοῦ Χρι­στοῦ δέν εἶ­ναι ἁ­πλό πα­ρελ­θόν, ὅ­πως συμ­βαί­νει μέ τά ἄλ­λα γε­γο­νό­τα τῆς ἱ­στο­ρί­ας. Εἶ­ναι πα­ρόν, εἶ­ναι αἰ­ώ­νιο. «Ἰ­η­σοῦς Χρι­στός, χθές καί σή­με­ρον ὁ Αὐ­τός, καί εἰς τούς αἰ­ῶ­νας». Τό νό­η­μα τῆς ἐ­ναν­θρω­πί­σε­ως αὐ­τό ἀ­κρι­βῶς εἶ­ναι: νά εἶ­ναι σύγ­χρο­νη, νά εἶ­ναι πάν­το­τε «τώ­ρα» καί νά μή γί­νε­ται πο­τέ «χθές», νά μή γί­νε­ται «πρίν». Ἡ πα­ρου­σί­α τοῦ Χρι­στοῦ ἀ­πο­τε­λεῖ τό αἰ­ώ­νιο «τώ­ρα» τῆς ἱ­στο­ρί­ας, εἶ­ναι καί αὐ­τή τή στιγ­μή μέ­σα στήν ἱ­στο­ρι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, ὅ­πως ἦ­ταν καί ἄλ­λο­τε καί θά εἶ­ναι καί πάν­το­τε. 

Τό πρό­σω­πο τοῦ ἐ­ναν­θρω­πή­σαν­τος Χρι­στοῦ εἶ­ναι τό κέν­τρο τῆς ἱ­στο­ρί­ας, τό αἰ­ώ­νιο στα­θε­ρό ση­μεῖ­ο της. Συ­νε­πῶς ἡ θρη­σκευ­τι­κή ζω­ή καί πεῖ­ρα εἶ­ναι ὑ­πο­χρε­ω­μέ­νη νά συγ­χρο­νί­ζε­ται πρός ἐ­κεί­νη τήν αἰ­ώ­νια πα­ρου­σί­α, τόν Ἕνα, τόν Χρι­στό. Ἀν­τί­θε­τος συγ­χρο­νι­σμός δέν ὑ­πάρ­χει, δη­λα­δή τό ἄ­το­μο εἶ­ναι ἀ­δύ­να­το νά συγ­χρο­νί­σει τό πνεῦ­μα τοῦ Χρι­στοῦ. Τό ἄ­το­μο εἶ­ναι ὑ­πο­χρε­ω­μέ­νο νά συγ­χρο­νί­ζε­ται μέ τό πρό­σω­πο τοῦ Ἑ­νός, τοῦ Χριστοῦ, νά ζεῖ τήν πα­ρου­σί­α, τήν ζω­ή καί τόν λό­γο Ἐ­κεί­νου.

Χρι­στια­νοί μου!

Ἡ ἐ­ναν­θρώ­πι­ση τοῦ Θε­οῦ, ἡ ἀ­πό­λυ­τη πα­ρου­σί­α Του, τέ­μνει τήν ἱ­στο­ρί­α ἀ­πό τήν σκο­πιά τοῦ Θε­οῦ, τήν τέ­μνει ἀ­πό­λυ­τα! Ἡ ἁ­μαρ­τί­α τοῦ ἀν­θρώ­που, ἡ πα­ρου­σί­α τοῦ Θε­αν­θρώ­που καί ἡ σω­τη­ρί­α τοῦ ἀν­θρώ­που εἶ­ναι τώ­ρα τά κύ­ρια νο­ή­μα­τα τῆς ἱ­στο­ρί­ας. Αὐ­τός εἶ­ναι ὁ εὐ­αγ­γε­λι­σμός τοῦ οὐ­ρα­νοῦ, αὐ­τή εἶ­ναι ἡ χα­ρά τῆς γῆς∙ «ἰ­δού εὐ­αγ­γε­λί­ζο­μαι χα­ράν με­γά­λην».

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2017 

Μέ πα­τρι­κές εὐ­χές

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ 

+ Ο ΧΙΟΥ, ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ ΜΑΡΚΟΣ